VARİS İLAÇLARI GERÇEKTEN İŞE YARIYOR MU?
Toplardamarların içindeki kan akışını düzenleyen kapakçıkların işlevselliğinin bozulması, bazen geçirdiğimiz pıhtı nedeniyle meydana gelen tıkanıklıklar sonucunda toplardamar yetmezliği (venöz yetmezlik) ortaya çıkabilir. Venöz yetmezlik, varislerin en yaygın nedenidir ve bacaklarda ağırlık, yorgunluk, baldırlarda ağrı, şişlik, kaşıntı ve gece krampları gibi rahatsız edici belirtilere yol açar. Ayrıca ilerleyen süreçte pıhtı oluşumu veya varis yarası gibi ciddi komplikasyonlar da gelişebilir.
Varis tedavisinde sıkça reçete edilen ilaçlar, "flebotonik" veya "venoaktif" olarak adlandırılır. Bu ilaçlar yaygın olarak kullanılmalarına rağmen, varislerin temel nedeni olan toplardamar yetmezliğini ortadan kaldırmaz. Bunun yerine, hastaların yaşadığı belirtilerin şiddetini ve sıklığını azaltmayı hedefler.
Varis İlaçlarına Genel Bakış
Flebotonik ilaçlar, kronik toplardamar yetmezliği tedavisinde sıkça tercih edilen ilaçlardır. Çoğu bitkisel kaynaklardan elde edilen doğal flavanodileri içerir; bunun yanı sıra bazı sentetik bileşikler de mevcuttur. Flebotonik ilaçlar, temel olarak dört ana grupta toplanır:
- Benzopironlar: Örnekleri arasında coumarin, diosmin ve mikronize saflaştırılmış flavanoid fraksiyonu yer alır.
- Saponinler: At kestanesi özütü gibi bileşenler içerir.
- Diğer bitkisel özütler: Antosiyaninler gibi doğal bileşenler içerir.
- Sentetik ürünler: Benzaron ve kalsiyum dobesilat gibi bileşenler içerir.
Bu ilaçlar, venöz tonusun artması, ödemin azalması ve toplardamar yetmezliğinin geç evrelerindeki tetikleyici faktörlerin önlenmesi gibi etki mekanizmalarına sahiptir. Özellikle mikronize saflaştırılmış flavanoid fraksiyonu (MPFF), yüksek etkinliği nedeniyle dikkat çeker; bu formül, hesperidin, diosmetin, linarin ve isorhoifolin gibi ek flavanodiler içerir.
Toplardamar yetmezliği nedeniyle meydana gelen venöz hipertansiyon, kapakçıkların bozulması sonucu artan kan basıncıyla ilişkilidir. MPFF ve benzeri ilaçlar, bu durumu önleyerek hastanın yakınmalarını hafifletir ve yaşam kalitesini artırır.
Varis İlaçlarının Kullanımı
Varis ilaçları, bacak ağrısı ve şişliği gibi belirtiler yaşayan hastalar için başlangıç evresinden, aktif varis yarası olan ileri evrelere kadar geniş bir yelpazede kullanılabilir. Bu ilaçların amacı, hastaların yaşam kalitesini artırmak ve rahatsız edici yakınmaları azaltmaktır. MPFF içeren ilaçların, varis yaralarının iyileşmesine katkı sağladığı da bildirilmiştir. Örneğin, at kestanesi özütü içeren saponin grubu ilaçlar, yapılan bir çalışmada bacak ağrısını belirgin şekilde azaltmıştır.
Ancak, toplardamar yetmezliğinin ileri evrelerinde varis ilaçları, kapakçıkların bozulmasını düzeltemez. Bu tür durumlarda, damar içi lazer, mikro cerrahi veya köpük skleroterapi gibi daha invaziv tedavi yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir. Ayrıca, kılcal damar varisleri estetik kaygılara neden olabilir ve bu durum varis ilaçları ile düzeltilmez.
Varis ilaçlarının ne kadar süreyle kullanılacağı konusunda ise kesin bir görüş birliği yoktur. Genellikle 3 ay boyunca kullanılmaları önerilir ve daha uzun süreli kullanım bir doktor gözetiminde gerçekleşmelidir. Hastanın yakınmaları devam ettiği sürece ilaç kullanılabilir; ancak 3 ayda bir kısa süreli ara verilmesi de uygundur.
Flebotonik ilaçların en sık görülen yan etkileri arasında mide-bağırsak sorunları, karın ağrısı, rahatsızlık hissi, kusma ve ishal yer alır. Nadir de olsa uykusuzluk, baş dönmesi ve yorgunluk gibi yan etkiler de görülebilir. Gebelik ve emzirme dönemlerinde bu ilaçların güvenliği kesin olarak kanıtlanmamıştır; bu nedenle bu dönemlerde kullanımları dikkatle değerlendirilmelidir.
Varis ilaçları toplardamar yetmezliği ve varisleri olan hastalarda yaygın olarak kullanılmakta olup, temel görevleri hastaların yakınmalarını azaltmak ve yaşam kalitelerini artırmaktır. Ancak, bu ilaçlar altta yatan ciddi durumları veya estetik sorunları düzeltmez. Yan etki sıklığı düşük olduğundan güvenle kullanılabilirler.
