Varisin Nedenleri Nelerdir?

Varisler, genellikle bacaklarda ortaya çıkan, yüzeysel toplardamarların genişlemesi, belirginleşmesi ve kıvrımlı hale gelmesi ile karakterize edilen bir durumdur. Varislerin oluşumunda etkili olan ve bilimsel olarak desteklenen birkaç temel risk faktörü bulunmaktadır. Yaş ilerledikçe varis görülme sıklığı artar; kadınlarda ise varisler, erkeklere oranla daha yaygın bir şekilde görülmektedir. Ayrıca, hamilelik dönemi de varis gelişimine katkıda bulunan önemli bir faktördür.

Obezite, karın içindeki toplardamarların kan basıncını artırarak varis oluşumuna neden olabilir; özellikle vücut kitle indeksinin 30'un üzerinde olması, varis riskini önemli ölçüde artırır. Genetik yatkınlık da varislerin gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır; aile bireylerinde varis öyküsü bulunan kişilerde bu durumun görülme olasılığı daha yüksektir.

Varisler genellikle toplardamar yetmezliği sonucu ortaya çıkar. Sağlıklı bireylerde bacaklardaki kan akışı, ayak bileklerinden kalbe doğru yukarı yönlü ve yüzeyselden derine doğru gerçekleşirken, toplardamar yetmezliği durumunda kanın akışı ters yönde, yani yukarıdan aşağıya ya da derinden yüzeysele geri kaçabilir. Bu duruma "venöz reflü" denir ve bu, toplardamar kan basıncının yükselmesine—yani "venöz hipertansiyon"a—neden olur. Toplardamar yetmezliği genellikle iki ana nedenden kaynaklanır:

1. Kapakçık Yetmezliği: Toplardamarlar içinde bulunan kapakçıklar, kanın tek yönlü akışını sağlar. Kapakçıklar düzgün çalışmadığında, kan yukarıdan aşağıya geri kaçar ve bu durum varislere yol açar.
2. Derin Ven Trombozu: Derin toplardamarlarda oluşan pıhtılar, kapakçıkların işlevlerini bozarak toplardamar yetmezliğine yol açar ve bu da varis oluşumunu tetikler.

Bu iki ana neden, varislerin gelişiminde en yaygın etkenlerdir ve her bireyde farklı kombinasyonlarla ortaya çıkabilir.